"Agora mesmo estou moi pesimista, non vexo sinais de que se poida reconducir"

-A falta do informe do Interventor, o informe da Oficina orzamentaria di que o orzamento, que tecnicamente era impecable -e eu creo que politicamente tamén-, ao incorporar as enmendas é, para que a xente o entenda, unha trapallada. Está descadrado, hai partidas reducidas por riba do gasto xa comprometido nos orzamentos prorrogados, moitos servizos e cousas que ten que facer o Concello quedan nunha situación imposible de levar a cabo, desde o mantemento dos ascensores ata compromisos xa adquiridos, como a organización da regata de grandes veleiros. Por non falar de concellerías como a de Participación ou Rexeneración Urbana, que quedan atadas de pés e mans. Ou subvencións para a xente que quere poñer ascensores nas súas casas, que se reducen un 10%. Cuestións que son incomprensibles desde o punto de vista político e outras que están mal técnicamente.

-As cuestións técnicas, pódense amañar na fase de alegacións?

-Imos ver canto de todo isto se pode amañar na fase de alegacións. Entendo que si porque son temas como necesidades do servizo e cuestión técnicas que poderían facer que os orzamentos fosen ilegais.

-Usa a palabra trapallada, a mesma que a edil do BNG que saiu do pleno porque non lle parecía de recibo votar enmendas sen informes. Analizando as irregularidades das que está a falar, non cre que se tiña que ter aprazado a votación para evitalas?

-Non. A primeira idea era ter o pleno o mércores. Retrasámolo dous días para intentar chegar a un acordo co PSOE, para poder facer as cousas con calma e que os informes estivesen en prazo. Pero me parece unha actitude irresponsable por parte do Partido Socialista e do Partido Popular presentar unhas enmendas con tal calado e con tantos erros sobre a bocina. Entendía que non iamos estar mellor tres días despois. É posible que tivesemos un informe que nos dixese o que xa se sabía, que as enmendas non estaban ben formuladas e plantexaban problemas graves, pero o que non podemos permitir é que se nos entorpeza a vida municipal e a toma de decisións unha e outra vez. O que optamos foi por que cada quen se retratase e actuase en consecuencia.

-Un dos cambios máis controvertidos foi o das bases de execución. Intentaron evitar con isto que os futuros cambios de orzamento pasasen polo pleno?

-O cambio era mínimo e a necesidade do modificativo de crédito seguramente tería estado aí e estaría aí para facer cambios importantes. Era unha posibilidade que dá a lei para poder axilizar en momentos de urxencia cambios de partidas orzamentarias; que cando unha partida se esgotase, poder tirar doutra vinculada. Viamos que moitas veces había urxencias inaplazables. Como unha reparación nun colexio: podemos esperar dous meses ou amañalo ao día seguinte. E agora o que temos son unhas bases de execución que son moito máis restrictivas e teñen moita menos marxe de manobra da que tivo nunca ningún alcalde desta cidade. Eu creo que é unha mostra da vontade de entorpecer a acción de goberno e de negarlle a este goberno facultades que si tiveron os anteriores.

-As enmendas recurtan partidas para encargar asistencias técnicas e outro tipo de servizos a empresas, é necesario se en teoría hai unha aposta por reducir as externalizacións e confiar estes traballos a funcionarios?

-Si, se agora queremos construir un novo estadio de fútbol e hai que facer o proxecto, os funcionarios non teñen tempo para facelo. Sería sobrecargar moitísimo máis ao funcionariado que xa de por si está moi sobrecargado, que lle bota moitas horas e ganas pero que en ocasións non dá para máis. Creo que nunca houbo obras dese calado que non tivesen proxectos de execución encargados a estudos de arquitectos ou empresas que se adicasen a eso. Outras veces, son encomendas de xestión que se fan a empresas públicas, a Emvsa ou a Emaclsa, que tamén van a estas partidas. Por tanto, creo que é mesturar unha cousa con outra e enganar á xente respecto do que signfican para a xente nestas partidas.

-Por que cre que o PP toca Festas e Turismo?

-Son dúas áreas sensibles, cunha acción moi visible. Calquera das enmendas do PP que apoiou o PSOE non ían encamiñadas a cumplir o programa do PP, senón a facer máis difícil a vida ao Goberno local e que as cousas saian peor e teña unha peor visibilidade.

-Hai un mes para presentar alegacións e levar o orzamento a aprobación definitiva. Volverían sentar co PSOE para sacar o orzamento adiante?

-Sería o ideal, que puidesemos sentarnos e chegar a un acordo. Pero agora mesmo non teño moitas razóns para pensar que ese acordo sexa posible, tendo en conta os últimos tres meses, cando unha e outra vez tendimos a man e fixemos unha proposta moi moi conciliadora. Da proposta do Partido Socialista, con cambios por valor nove millóns de euros, o Goberno municipal acepta cambios por seis millóns... paréceme que a vontade conciliadora é suficiente. A partir de aí, se nos poñían as cousas moi difíciles. Así llo quixemos explicar, non quixeron escoitar, non quixeron negociar, era todo ou nada. E se non cambia a actitude, por tanto, vai ser moi complicado. Supoño que certo sonrojo lles entrará cando vexan o resultado final e as deficiencias técnicas das súas enmendas.

-E o Goberno local non ten cuota de responsabilidade en que non se chegase a un acordo nestes tres meses?

-Non sei, é difícil de dicir, de repartir cuotas. Nós fixemos un esforzo moi importante. Eu persoalmente ata o último día, ata última hora, estiven intentando chegar a un acordo. Pero é como se un intenta negociar cunha columna. Que parte de responsabilidade ten un de que esa columna non entre no diálogo? Pois pouca, realmente. Sentinme moitas veces así falando co PSOE, que era como falar contra unha parede.

-Que probas teñen para soster con tanta contundencia que houbo un pacto entre o PP e o PSOE que eles negan?

-Non quero entrar en se alguén está mentindo ou non. Unha cousa é o que directamente se me dixo a min, é bastante evidente. No mesmo salón de plenos pregúntolle a José Manuel Dapena se vai manter o seu pacto e el di: "si". No salón de plenos, xa non digo antes. Os feitos son tozudos. Primeiro, que se presentan esas enmendas perfectamente coordinadas entre si e con dez minutos de diferencia. Que se nos di na comisión de voceiros que se van refacer as enmendas de cada un dos grupos "para facilitar su apoyo", o apoio de quen? E o último xa é cando eu ofrezo ao PSOE apoiar a súa enmenda a cambio de non apoiar a do PP, para minimizar os danos, e néganse. Por que se negan a apoiar as súas enmendas nos nosos votos e prefiren os do PP? Porque evidentemente hai un pacto. Paréceme unha tomadura de pelo intentar convencer á cidadanía do contrario.

-Di o PSOE que, se esas enmendas eran tan malas, por que ofreceron votar a favor?

-Repito, para minimizar danos. Nese momento o que viamos é que se ían aprobar as enmendas do PP e do PSOE. Por un lado, podiamos evitar que se aprobasen as do PP e entendiamos que, na fase de alegacións, tiñamos a capacidade para amañar as cuestións máis danosas da enmenda do PSOE. Teremos que facelo igualmente agora. E, en segundo lugar, queriamos poñer en evidencia a existencia dese pacto despois de que fose negado no pleno pola voceira do PP. Quería poñer en evidencia que iso estaba pasando porque despois moitas cousas non se entenderían.

-Foi nalgún momento real a posibilidade de presentar os orzamentos acompañados dunha cuestión de confianza?

-Nunca sentín esa necesidade. Haberá que ver como evolúen as cousas no futuro para ver se é necesaria ou non. Nunca vin unha posibilidade real ata o venres pasado de que houbese un pacto entre o PP e o PSOE. Confiaba na lealdade negociadora do PSOE, xa que tanto lle gusta usar esa expresión. O mesmo día en que eles presentan o voto particular ao orzamento, a min unha das concelleiras socialistas dime que esté tranquilo, que imos chegar a un acordo, que eles van ser flexibles na negociación e teñen toda a vontade do mundo e que en ningún momento se lles pasa pola cabeza chegar a un acordo co PP. Evidentemente, cada un ten a natureza que ten, e eu tendo a crer o que me di a xente, igual ese si é un dos erros que cometeu o Goberno municipal.

-Nunha cuestión de confianza, o PSOE tería que posicionarse.

-O PSOE posiciónase todos os días. Lamentablemente unhas veces se posiciona para un lado e outras para outro. Se a relación se sigue deteriorando e as cousas se ven complicadas, pois nunca se descarta nada. Pero neste momento non está enriba da mesa.

-Hai uns días Esquerda Unida, que forma parte de Marea Atlántica, emitía un comunicado no que analizaba como erro desta elaboración de orzamentos a inexistencia dun proceso participativo fronte a unha negociación puramente institucional. Sería o orzamento máis intocable?

-A confección do orzamento tivo en conta moitas das achegas que se tiveron nas conversas e reunións mantidas co tecido social da cidade. Iso é así e está aí. Non houbo ese procedemento orzamentario participativo tal cal, como tiñamos previsto empezar a facer xa para estes anos e que agora, co recorte en participación, a ver como podemos facer. Seguramente se a xente se vise máis, se tivese esta participación, é certo que pode que fose máis inatacable. Pero sinceramente creo que estas enmendas pouco tiveron que ver cos desexos da cidade.

-Cal foi a diferenza con outros asuntos, como as ordenanzas fiscais, nas que si se puido chegar a acordos?

-Sinceramente non o sei. Nós nos aproximamos coas mesmas boas intencións nuns casos e outros. E cos mesmos mecanismos negociadores, de levar unha proposta e negociar sobre esa proposta. E curiosamente nas ordenanzas fiscais o PSOE accedeu sentarse e a discutir punto por punto, a facer achegas de mellora ou modificacións nalgúns puntos e noutros entender as razóns do goberno. En agosto co modificativo tamén se puido facer, aínda que a cousa despois acabou como acabou. Xa dixen nalgunha ocasión que me resulta difícil entender por que as persoas que están á fronte do grupo municipal socialista nestes momentos fan as cousas que fan.

-É unha cuestión de persoas? Os problemas que teñen co PSOE veñen dos interlocutores que poñen en vangarda para asuntos estratéxicos como este?

-Cando un fala do PSOE, fala do PSOE no seu conxunto. Trae representantes ás reunións, que están á fronte e que toman decisións, creo eu. E a actitude que trouxeron estas persoas ás mesas non foi boa. E nalgún caso foi marcadamente hostil. A min non me importan as persoas, impórtame a actitude que traen. O que me gustaría é un cambio de actitude das persoas que representan ao Partido Socialista. Eles verán se isto o poden facer os mesmos ou non.

-Cre que o papel da secretaria xeral da agrupación, Mar Barcón, tería que ser máis activo nas negociacións?

-Non sei o papel que ten en privado. Sei o papel público pero non o que ten nas decisións que se toman. As veces que puiden falar directamente con Mar Barcón entendinme relativamente ben. Outra cousa é que ese entendemento fructifique en acordos ou non ou teñamos a mesma opinión. Pero sempre entendín que se podía falar. Non é a situación que teño agora e ese falar non sempre se trasladou a acordos reais.

-O voceiro socialista, José Manuel Dapena, deixou caer nestes meses de desencontros a posibilidade de pactar. Un goberno de coalición sería a solución?

-Un goberno de coalición ten que basearse na confianza entre as partes. Nós pensabamos que este proceso de confección dos orzamentos podía axudar a xenerar confianza entre as partes e chegar mesmo a algún tipo de acordo de mandato. Agora está tan desenfocada, hai tal nivel de agresividade, que vexo un pacto de mandato, mesmo sen entrar no goberno, moi complicado.

-Fala disto como se fose irreconducible.

-Agora mesmo estou moi pesimista. Non vexo sinais de que a cousa se poida reconducir. Levo varios meses pensando que si e que iamos ter uns orzamentos favorables, nos que todas as partes nos podiamos sentir identificados. E que os podiamos sacar en común, entre o BNG, o PSOE e nós. Pero a semana pasada foi moi dura para calquera atisbo de optimismo que puidese ter. E si, esta semana son bastante pesimista porque tampouco vexo sinais no outro lado de querer reconducir a situación.

-Pensando nas convocatorias electorais que veñen agora, a situación da Coruña non carga de razón a quen di que non se pode gobernar sen maioría absoluta?

-Evidentemente dánselle argumentos ás persoas que teñen medo a perder o Goberno da Xunta, dánselle razóns ao Partido Popular. O que me parece incrible é que o Partido Socialista non se decate de que con esta actitude se lle está dando munición ao PP. Eu creo que hai moita xente no Partido Socialista de Galicia e no Partido Socialista español que se está decatando e mirando con preocupación o que está sucedendo na Coruña, como non pode suceder doutro xeito se existen persoas razoables no Partido Socialista, e non teño dúbida de que é así. Dise que temos que levarnos ben para dar esa imaxe pero os feitos son outros.

-Pensou nalgún momento que a visita de Pedro Sánchez ía mudar as cousas?

-Non creo que Pedro Sánchez viñese aquí para cambiar as cousas entre Alcaldía e PSOE. Tivemos a oportunidade de vernos, de falar e de intercambiar impresións e punto. Non era outra a intención. Eu creo que o que sobrereaccionou despois foi o propio José Manuel Dapena con ese comunicado. Pero en todo caso, isto non tiña nada que ver co contido da conversa entre eu e Pedro Sánchez.

-E realmente o que pasa na Coruña pode ter influencia no que pasa en Madrid?

-Non axuda. Despois do venres, compañeiros e compañeiras de gobernos de confluencias nos concellos saíron alarmados co que estaba pasando. Evidentemente isto ten unha repercusión estatal. Para ben ou para mal, agora mesmo A Coruña é referente político para moitas persoas e formacións e para estes cambios que queremos levar ao goberno do Estado. Evidentemente, ver así ao PSOE cun goberno que goza de respeto en moitas partes do Estado español non axuda a crear un clima de confianza.

-E pode dificultar acordos no futuro Parlamento galego?

-Non o sei pero evidentemente a situación en Santiago, na Coruña, nestes momentos non é a mellor para xerar a confianza da que falaba.

-Previamente teñen que artellar un proceso de confluencia a nivel galego.

-Estamos traballando, alcanzando consensos de xeito bastante rápido en Galicia entre os diversos actores chamados a estar aí. Marea Atlántica propuxo un roteiro, un procedemento, que pouco a pouco vai gustando e se vai apoiando. Non teño dúbida de que vai haber unha candidatura forte e ilusionante, e capacitada para alcanzar a presidencia da Xunta de Galicia.