El próximo 4 de diciembre se llevarán a cabo las elecciones a rector de la Universidade da Coruña, a las que concurren Julio Abalde como aspirante a continuar en el cargo cuatro años más y Fernando Martínez Abella como candidato a sucederle. Durante este debate, ambos exponen las líneas principales de su programa.

J. Abalde: Preséntome para un novo mandato porque catro anos son pouco tempo para desenvolver un proxecto. Aínda que Nova Luce leva 16 anos, somos reitores distintos e con programas distintos, e polo tanto necesitamos catro anos máis para completar o modelo que vimos desenvolvendo.

F. M. Abella: Considero que son 16 años en los que hubo un fuerte impulso inicial, luego una estabilización y, como suele ocurrir, comienza un declive. He percibido síntomas como la poca participación en los claustros y en algunas juntas de centros. A esto hay que unir que desempeñé cargos de responsabilidad que me hicieron coger gusto por la gestión universitaria, lo que me ha impulsado a presentarme como candidato a rector.

J. Abalde: É curioso o que dis da participación porque o grupo mayoritario no claustro foi Nova Luce e quedaron vacantes os postos doutras sensibilidades que non participaron ou non quixeron incorporarse ao claustro.

F. M. Abella: Eso podría entenderse como un sintoma de preocupación porque se piensa que es más de lo mismo.

J. Abalde: Máis do mesmo non. Quizais o que hai é unha confianza en que Nova Luce o está facendo ben. Nós seguimos con ganas de xestionar e os que non teñen ganas de participar son os outros. Hai xente que se presenta ao claustro que non é de Nova Luce e que non asiste ao claustro. A vitalidade do claustro depende de todo o mundo e a inasistencia dun sector non pode interpretarse como un esgotamento do modelo. Quizais hai que botarlle a culpa aos que se autoexclúen da vida diaria da nosa universidade.

F. M. Abella: Pero cuando presentaste tu memoria de gestión los votos favorables no fueron muchos.

J. Abalde: O único que recordo é que foi a primeira vez na historia que dúas memorias de xestión se aprobaron sen ningún voto en contra. Tiñades toda a capacidade de defender as vosas posturas, pero non se fixo e non sei moi ben por que.

F. M. Abella: La financiación estructural que recibe la Universidad depende en gran parte del número de alumnos y estamos en un momento complejo por la caída demográfica, de forma que en el último mandato hemos perdido unos 1.900, lo que nos exige captar nuevos estudiante. El fondo de resultados también hay que pelearlo y hay que apostar por que sean valorados como índices relevantes y bien ponderados nuestras fortalezas, ya que tenemos el mejor índice de empleabilidad de Galicia, lo que es muy relevante pero no figura entre los doce factores que condicionan ese fondo.

J. Abalde: A negociación do novo financiamento coa Xunta para os próximos catro anos hai que abordala facendo unha diagnose de como funcionou o actual. A clave do financiamento de todas as universidade é o fondo estrutural, o diñeiro que se recibe de forma incondicional. Que despois haxa fondos polos resultados obtidos e que iso estableza diferenzas entre as universidade é perfecto, pero a estrutura ten que estar garantida con fondos públicos e as tres universidades galegas estamos de acordo niso. A realidade é que agora os fondos que recibimos polo labor feito en investigación estamos utilizándoos para pagar ao persoal, o que non pode ser.

Sobre os indicadores hai que aclarar que se refiren a un fondo competitivo, polo que non vale só crecer, senón facelo máis que os demais. A Universidade da Coruña detectou que o indicador no que estaba peor situado era un que reparte moito diñeiro,o das bolsas Ramón y Cajal, das que agora temos tres, o que triplica as que tivemos en toda a nosa historia. Daquela tiñamos un 21% de participación nos fondos por resultados e agora estamos case nun 25%.

F.M.Abella: Para captar estudiantes hay que visibilizarnos lo más que podamos ante la sociedad y yo planteo también la idea de mirar hacia Iberoamérica, ya que hay una unidad cultural e idiomática. A lo mejor es más difícil en la etapa de grado pero no en la de máster o doctorado, por lo que yo lo explotaría más.

J. Abalde: Nós presentámonos cun programa de captación de alumnos pero tamén con resultados neste campo.Cando entrei na Reitoría había uns 300 alumnos estranxeiros e agora son 916. Ese é o resultado de establecer convenios fundamentalmente con Iberoamérica e ter relacións estables coas súas universidades.

F. M.Abella: ¿Vienen con becas o financiados por sus familias?

J.Abalde:A maioría veñen financiados por proxectos de distintos tipos, pero iso é polo traballo que está facendo a Vicerreitoría de Investigación, que é longo e lento, polo que estamos conseguindo bos resultados pero pouco a pouco.

F. M. Abella: La política de promoción de profesorado ha sido correcta, ya que hay muchos docentes que han conseguido promocionar gracias a las acreditaciones que en ocasiones estaban pendientes de ser reconocidas desde hace muchos años.Yo propongo una medida que es la vuelta a las 240 horas de carga lectiva para los profesores, porque es muy difícil dedicarse a la investigación y la transferencia tecnológica con una carga superior a 300 horas. También defiendo la estabilización de los interinos de sustitución, que son los antiguos asociados a tiempo completo y que no tenían sentido, ya que son un elemento muy importante dentro de los departamentos. Para mí un profesor es patrimonio de la Universidad porque se ha formado para dar una asignatura y si desaparece, ese patrimonio se pierde.

J.Abalde: Reducir a carga docente a 240 horas é un brinde ao sol porque candidatos doutras universidades tamén a propuxeron e está sen aplicar porque o límite da masa salarial, a taxa de reposición do profesorado e cubrir as necesidades docentes fan imposible aplicar de golpe esas 240 horas.

F. M. Abella: En ningún caso propongo aplicarla de golpe.

J.Abalde: O máis razoable é o que propoñemos nós, que é baixala gradualmente ata que un decreto a estableza, ao que nos comprometemos. Xa presentamos o ano pasado unha modificación da dedicación do profesorado no que marcamos un máximo de 300 horas, aínda que foi rexeitada polos representantes dos traballadores.

F.M.Abella: Veo que los estudiantes participan poco de la vida universitaria y me gustaría cambiar eso para hacer de los campus un espacio más humanizado y en el que los coches no circularan por la avenida central. También me gustaría ampliar las becas para alumnos con problemas económicos sobrevenidos porque son pocas para afrontar las necesidades que hay, además de que las estatales se desvinculen del rendimiento académico porque eso es injusto.

J. Abalde: Estou de acordo en que o principal é que se modifiquen os criterios desas bolsas, que estaba pactado co Ministerio de Educación pero non puido aprobarse porque os orzamentos do Estado non saíron adiante. A Universidade da Coruña xa está facendo un esforzo importante cos alumnos con dificultades sobrevindas dende 2015 malia o problema económico que tivemos. Pero tamén temos axudas para alumnos con diversidade funcional, transporte, comedor e aloxamento, ao que adicamos 2,4 millóns cada ano. Pero para o estudantado o máis importante é xerar participación, de forma que propoñan actividades que lles interesen a eles, para o que fixemos unha convocatoria de iniciativas culturais que xa se están desenvolvendo.

F. M. Abella: Me gustaría que el personal de administración y servicios recuperara las 35 horas semanales y se negociara su nueva nueva relación de puestos de trabajo, que ha sido aplazada, así como limitar al mínimo los contratos temporales, así como la presencia de personal externo de control en algunos centros.

J. Abalde: Coincidimos sobre a relación de postos de traballo, pero antes fai falta elaborar algúns documentos. Efectivamente hai que ir ás 35 horas,pero hai que negocialo cos traballadores. Os contratos temporais son por acumulación de tarefas en situacións especiais, mentres que os controladores permiten abrir aulas 24 horas e atender situacións de emerxencia.

F. M. Abella: Ha habido más casos de candidatos a rector que como yo se han presentado sin equipo y ganaron. Las áreas de gestión son las convencionales y no puede haber sorpresas, pero plantear un equipo antes no me permite buscar a alguien que pertenezca por ejemplo a Nova Luce.

J.Abalde: Podes seleccionar a quen queiras. Preséntome cun equipo porque a comunidade universitaria merece saber as persoas que me acompañan nesta viaxe e o resto é opacidade. Ninguén sabe quen son as persoas que poden estar contigo despois gobernando. Iso demostra falta de transparencia e un modelo de universidade distinto.