«Parece maxia, pero é ciencia»

«É coma Wall-E!», díxolle unha nai a un neno este sábado ao pasar polo posto de Bricolabs, nos soportais da Casa das Ciencias, nun momento no que non chovía durante a celebración do Día da Ciencia da Rúa. Diante deles, efectivamente, un robot, parecido ao da película. Durante todo o día, máis dun milleiro de estudantes puideron intercambiar coñecementos, falar do que fan nos seus centros educativos e comprobar que a ciencia e as matemáticas van moito máis alá dos libros, que poden ser moi divertidas e, por suposto, que lles poden abrir portas que descoñecían.

Mencía, Martín e Natalia son alumnos de terceiro de Secundaria do instituto Rafael Dieste e, este sábado, amosaron o seu proxecto Amor de auga lixeira ao público, logo de gañaren o premio Imaxina Coruña, no que compiten centros de toda a área metropolitana. «Temos localizadas catorce fontes na cidade, algunhas son ornamentais, outras teñen auga da billa, como a que sae cando a abrimos na casa e hai outras que son de augas non tratadas e que teñen o cartel de non potable, que é concepto administrativo, aínda que son augas que se poden usar», relata Mencía que, xunto aos seus compañeiros defenderá este proxecto nunha feira en Bilbao.

Elisa, Inés e Carmen son alumnas de sexto de Primaria do colexio Montegrande e onte foron algunhas das rapazas que máis visitas recibiron de todo o parque de Santa Margarida porque o seu posto tiña unha temática ben coñecida e querida para pequenos e maiores: Harry Potter e o seu universo máxico, así que, utilizando elementos moi sinxelos, como o bicarbonato, a auga ou a cúrcuma, conseguiron facer neve artificial e un feitizo para desvelar mensaxes secretas. «Parece maxia, pero é ciencia, porque facemos trucos con matemáticas, tamén apócemas e temos unha cabina de luz ultravioleta», relataban onte, antes de facer que un líquido se convertese «maxicamente» en zume de arando e pasase despois a ser auga un pouco opaca.

Iago e Roi son estudantes de Primeiro de Secundaria no colexio O Cruce, de Cerceda, o e onte conseguiron, cun invento caseiro, que moitos dos visitantes comprendesen o poder do aire comprimido. «Sabes o fume das orquestras? Pois é aire comprimido e pode tirar cunha torre de vasos», dicía Iago, cun canón na man, feito cunha papeleira e con cinta. Eles —contaban— xa son veteranos nesta festa, así que, non dubidaban en ensinarlle a todo aquel que pasase por diante o seu experimento.

Melanie, Charlotte e Paula, de Cuarto de Primaria do colexio Cid, estaban onte fascinadas por lle poder contar a tanta xente todo o que aprenderan durante as últimas semanas sobre as abellas e a importancia da súa existencia. «Sen elas, non habería flores nin froitos», comentaban. Moi preto delas estaban os estudantes do Plurilingüe de Carreira, en Ribeira, que tiñan «unha man, unha radiografía e un aparato reprodutor», pero tamén unha tablet con intelixencia artificial que lles permitía ver por dentro un esqueleto.

E o Grupo Naturalista Hábitat tiña as pezas necesarias para formar os corpos dos diferentes artrópodos que viven nos ríos e que se poden diferenciar polo seu número de patas.

En total, foron 54 centros educativos de toda Galicia os que participaron, entre eles, o Citic, que tiña un robot pequeno que parecía que bailaba, ou o ITG, que levou un dron que se pode utilizar para transportar material médico. O Eusebio da Guarda, por exemplo, centrouse nas cúpulas de Leonardo, para que cadaquén puidese facer a súa propia peza en tres dimensións, e o instituto de Elviña retaba os participantes a xogar en billares de formas pouco convencionais. Unha xornada para pensar, para compartir, para poñerse no lugar dos demais, porque había un posto para camiñar igual que unha persoa cega e un experimento para descubrir como o olfacto axuda a diferenciar sabores e, por suposto, para se enganchar á ciencia.