Sobre a plastificación da sociedade

Vivimos rodeados de plástico. Desde que nos erguemos ata que nos deitamos, o plástico acompáñanos en cada xesto cotián: embalaxes, roupa, dispositivos electrónicos, utensilios do fogar... A comodidade e versatilidade deste material fixérono omnipresente, mais tamén se converteu nun dos maiores problemas ambientais da nosa era. A chamada «plastificación da sociedade» é unha realidade palpable e urxente, e require dunha reflexión profunda sobre os nosos hábitos de consumo.

Segundo o Programa das Nacións Unidas para o Medio Ambiente (PNUMA), no 2023 producíronse arredor de 430 millóns de toneladas de plástico en todo o mundo, das cales máis da metade estaban deseñadas para un só uso. Destes residuos, só o 9% se recicla efectivamente, mentres que o resto remata en vertedoiros, incineradoras ou, peor aínda, contaminando ecosistemas terrestres e mariños. Cada ano, entre 12 e 37 millóns de toneladas de plástico (segundo as estimas) van parar aos océanos, afectando máis de 800 especies mariñas, moitas delas en perigo de extinción.

As consecuencias non só son ambientais. Os microplásticos —fragmentos diminutos que se desprenden de produtos plásticos máis grandes— xa foron detectados en auga potable, aire, peixes e mesmo no corpo humano. A súa presenza en tecidos e órganos abre interrogantes preocupantes sobre os efectos na saúde.

Porén, non todo está perdido. A toma de conciencia e a acción individual e colectiva son claves. Aínda que os gobernos teñen a responsabilidade de lexislar e promover políticas ambientais sostibles, a cidadanía pode e debe contribuír activamente a frear esta deriva plástica. Entre as medidas máis efectivas están reducir o consumo de produtos plásticos en xeral, evitar o emprego de produtos dun só uso, reutilizar as bolsas da compra, mercar a granel, elixir produtos con embalaxes biodegradables ou reciclables, e fomentar a reciclaxe correcta.

Neste contexto, o 3 de xullo celébrase o Día internacional sen bolsas de plástico, unha data para promover alternativas máis ecolóxicas e concienciar sobre o impacto ambiental deste tipo de residuos. É unha oportunidade para repensar o noso xeito de consumir e para dar pasos reais cara a unha sociedade máis limpa e respectuosa co medio.

Conclusión

A plastificación da sociedade non é só unha cuestión de residuos, senón tamén de valores. Temos diante un desafío colectivo que esixe vontade, educación e cambios de hábitos. Cada xesto conta: escoller unha bolsa de tea en vez dunha de plástico, rexeitar envoltorios innecesarios, esixir ás empresas e gobernos solucións reais. O 3 de xullo é só un símbolo, mais pode ser o comezo dun compromiso diario. Está nas nosas mans evitar que o plástico, creado para facilitarnos a vida, acabe por afogarnos.