A festa na Coruña da segunda volta ao mundo

A segunda volta ao mundo partiu do porto da Coruña o 24 de xullo de 1525. A expedición ás Illas Molucas, en Filipinas, foi capitaneada polo comandante García Jofre de Loaysa. Nesta viaxe tamén participaron Juan Sebastián Elcano, e, aínda sendo novo, Andrés Urdaneta.

No tratado de Tordesillas de 1494, portugueses e casteláns repartíronse o mundo fixando un paralelo que atravesaba o Atlántico. A zona americana para os casteláns e a zona africana para os portugueses, pero ambos loitaban pola ocupación das Molucas, pola súa gran reserva de especias. «O premio era atopar unha riqueza inmensa, as illas tiñan unha gran cantidade de especias moi valiosas no mercado europeo», explica o historiador Xosé Alfeirán.

En 1522 a Coroa de Castela, ao mandato de Carlos I, aprobou que A Coruña albergase a Casa da Contratación da Especiaría. «O porto da Coruña tiña condicións moi favorables, xa que tiña capacidade para albergar barcos grandes», di a directora do Instituto José Cornide de Estudios Coruñeses, Ana Romero. «Isto supoñía unha grande oportunidade para o futuro da cidade, podía centralizar o comercio das especias nun porto que estaba moi ben situado na ruta comercial atlántica», comenta Alfeirán.

Durante a expedición morreron Loaysa e Elcano, pero isto non impediu que se completase a misión. «A expedición estaba perfectamente organizada, a cadea de mando estaba moi marcada», afirma Alfeirán. Das sete naos que partiron do porto só chegou a Molucas a Santa María de la Victoria. «Parte da tripulación quedou nas Molucas, loitou contra os portugueses e once anos despois volveu a España, polo que ao final foi a segunda circunnavegación a terra», explica Romero.

Urdaneta foi quen descubriu a ruta de regreso a España. Coñecida como O Galeón de Manila, establecía unha vía comercial de Filipinas á costa de Novo México, que pasaba polo Atlántico cara a Península, establecendo así unha valiosa ruta.

Algunhas curiosidades desta expedición foron que levaron a un grumete chino, que fora escravizado polos portugueses, e logo mercado polos españois para ser criado e intérprete na embarcación, sendo así o primeiro asiático en dar a volta ao mundo.

Programa das actividades conmemorativas na Coruña

Os actos polo 500 aniversario da expedición de García Jofre de Loaysa ás Illas Molucas arricanrán este mércores, 23 de xullo, coa chegada ao porto da Coruña ás 15.30 horas do buque multipropósito da Armada Carnota. Dende as 17.30 ata as 19.30 horas haberá unha xornada de portas abertas no buque, que se repetirá o día seguinte de 11.30 a 13.30 horas. O xoves, 24, ás 11.30 horas inaugurarase unha exposición conmemorativa na rúa Compostela.

Dende o xoves ata o sábado haberá un congreso no Sporting Club Casino, organizado pola Orde de Cabaleiros de María Pita. O martes 29, ás 20.00 horas o Instituto José Cornide de Estudios Coruñeses presentará na Autoridade Portuaria a publicación Da Coruña ás Molucas. Heroica odisea de desexos e frustracións conmemorativa deste quinto centenario. Durante os meses de setembro a decembro organizarase un ciclo de conferencias do Instituto José Cornide, en diferentes sedes da Coruña e Ferrol.

O programa de actos presentouse onte nun acto na Autoridade Portuaria no que participaron a subdelegada do Goberno na Coruña, María Rivas; o presidente do Porto, Martín Fernández Prado; e o membro do Instituto José Cornide Ricardo Pardo Gato. Tamén asistiron representantes das institucións que participan nesta conmemoración: o capitán de fragata Carlos Carballeira, da Armada; o presidente da Sociedad Filatélica de A Coruña, José Luis Rey; e a mestra de cerimonias da Orden de Caballeros de María Pita, Amparo Roquer.