'Mucho que decir': carta de los familiares de Arsenio Iglesias

Contenido íntegro de la misiva que la familia Iglesias Vázquez publica tras el fallecimiento del histórico entrenador del Deportivo

'Mucho que decir', la carta de los familiares de Arsenio Iglesias.

'Mucho que decir', la carta de los familiares de Arsenio Iglesias. / LOC

RAC

Era dunha xeración que recolleu unha España destruída pola guerra, en que o obxectivo era sobrevivir. Esa xeración a que se lle abriron dous camiños: a emigración ou traballar de sol a sol (só de sol a sol porque a electricidade era un luxo que non todos podían permitirse). Esa xeración entendeu que as cousas hai que gañalas con esforzo e sacrificio e que antes que dereitos están as obrigas. Aínda que no campo de fútbol estaba guiado pola orde e o talento, fóra del aplicaba máis aquel mantra de Bebeto: «Con moito traballo e moita humildade». Inculcounos que o traballo e a humildade eran os dous valores fundamentais para irmos pola vida.

O día da súa despedida do Dépor, dixo desde o balcón de María Pita que sempre estaría dispoñible para A Coruña e para o Dépor. Era así tamén na súa vida á marxe do fútbol: un home cunha entrega incondicional para a súa familia e os seus achegados. Foi un marido, un pai, un avó e un amigo exemplar que pasou a vida a pensar en que podía axudar sen ninguén o pedir. Ata que enfermou, non houbo mes en que non se achegase ás casas de seus fillos con patacas e un molete, porque entendía que o básico estaba cuberto se nun fogar había eses dous alimentos. Era a estoica mentalidade de home que lembraba que, sendo neno, o seu agasallo de Reis era unha laranxa «fría como o demo» que lle deixaban na soleira da xanela de casa. Foi aí, en Arteixo, onde comezou todo. Nunca o esqueceu e sempre tivo presente as súas orixes. Era «un rapaz de aldea», dese Arteixo que o fixo fillo predilecto, que lle dedicou unha rúa e, tras o seu falecemento, decretou tres días de loito oficial.

Era frugal. Moitos interpretaban por iso –nós mesmos cando eramos cativos– que se trataba dun home algo agarrado. Agora sei que non o entendiamos. Simplemente o que ocorría é que desprezaba o material. Para ser feliz non precisaba vestir á última, conducir un coche de alta gama, ir de vacacións a lugares exóticos ou cear en restaurantes con estrela Michelin. Para el, o único valor do diñeiro residía en que puidésemos ter a mellor educación posible e en que nin un só de seus familiares ou amigos pasasen necesidades. A súa felicidade máxima era estar cos seus. As súas vacacións perfectas consistían en algo tan común –e a vez tan extraordinario– como bañarse en Barrañán as mañás de verán e despois botar a sesta na súa cama.

Non se pode entender noso pai sen nosa nai, Carmen. Ela é unha persoa moi sociable, faladora, doce e moi valente. Ten mellor carácter que noso pai, mais comparte con el a súa obsesión polo esforzo e o servizo á súa familia. Sempre sacrificou o seu benestar persoal para beneficio dos demais. Eran inseparables e a mellor parella do mundo: non hai Arsenio sen maíña. Outra persoa crucial na súa vida foi Antonio Vázquez Mouzo, un avogado de Carballo que se converteu no seu segundo pai desde aquel día en que o recolleu no seu coche cando el ía andando da Coruña a Arteixo.

Era unha persoa tímida que nunca entendeu o tremendo impacto que tiña nas vidas alleas. El actuaba e falaba sempre como sentía, acertado ou desacertado, mais sempre desde o corazón. Non había relatos enlatados ou politicamente correctos. Era o que era: sempre auténtico, para ben e para mal. A súa timidez facíalle sentirse incómodo nos moitos actos institucionais en que recibiu recoñecementos: «Non fixen nada para merecer tanto», repetía. A despedida que tivo poría colorado o noso pai pois estivo moi lonxe de ser o acto sinxelo que con toda seguranza el querería, mais tamén entendemos que non poderiamos privar os seus paisanos e o deportivismo, e en xeral o fútbol español, de que manifestase todo o amor e respecto que sentían por el.

O máis bonito é que ese recoñecemento o recibía a diario, e durante moitos anos, por parte «desas xentes da rúa» que el vía «todos os días, os luns, os martes…». Parábano tanto adultos como nenos: pedíanlle fotos e autógrafos, felicitábano por aquel título ou por aqueles ascensos. Dábanlle cariño e abrazos. Aínda estando adestrados en todo isto, o que vivimos estes días foi abafador para nós. As inmensas mostras de afecto e recoñecemento que recibimos excederon o que podiamos imaxinar.

Queremos agradecerlle ao Dépor que se encargase de organizar un funeral con tanto amor e profesionalidade sen apenas tempo. O noso recoñecemento a Antonio Couceiro e aos seus conselleiros. Grazas a Ignacio, Gonzalo, Iván, Santiago, Gabi e a todos os empregados do Club que se degoraron e que traballaron arreo para que esta homenaxe fose perfecta.

Tamén queremos agradecerlles o agarimo a todos os ex xogadores, ex axudantes ex presidentes e ex directivos que coincidiron co noso pai e que se lembraron del neste último momento.

Grazas a todos os equipos en que militou e que, dun xeito ou doutro, fixeron todo o posible por estaren presentes na capela ardente. Unha mención especial merece o director de relacións institucionais do Real Madrid, Emilio Butragueño, que abandonou as súas obrigas na final de Copa para vir renderlle homenaxe ao noso pai e que nos puxo en contacto co presidente, Florentino Pérez, quen transmitiu as súas condolencias por teléfono. O noso agradecemento inmenso ao Celta de Vigo, cuxa numerosa representación, do máximo nivel institucional, chegou a Riazor mesmo antes que nós, os familiares, e desculpou a ausencia do presidente, Carlos Mouriño, que se atopaba en México apesarado por non poder estar en Riazor. Vai a nosa gratitude tamén para os clubs que gardaron minutos de silencio nos seus campos.

Grazas a todos –particulares e empresas– os que mandaron coroas e condolencias ao Club.

A alcaldesa da Coruña puxo desde o primeiro minuto ao dispor da familia o Concello para todo o que precisásemos. Inés: grazas á túa axuda conseguimos que a capela ardente puidese realizarse no sitio máis axeitado, o estadio municipal de Riazor. Tampouco podemos esquecer que a corporación municipal coruñesa aprobou no seu día por unanimidade un triplo tributo a noso pai: concederlle unha rúa, dar o seu nome á cidade deportiva e nomealo fillo adoptivo, o que se fixo efectivo nun precioso acto celebrado en 2020 no Palacio Municipal de María Pita. Tamén queremos resaltar o agarimo do alcalde de Arteixo, Carlos Calvelo: puxo ao noso servizo os medios do Concello, como fixo sempre. Por suposto, a presenza do vicepresidente da Xunta, Diego Calvo.

Grazas a ese colectivo no que o meu pai fixo tantos bos amigos: os medios de comunicación. Foi extraordinario o esforzo que fixestes para contar esta despedida. Sentimos o voso amor e o voso respecto.

Para a nosa desgraza, non herdamos as habilidades futbolísticas de noso pai. Tampouco o seu carisma nin a súa intelixencia, mais si herdamos del a valentía para dicirmos o que pensamos. Por iso xulgo que é de xustiza agradecerlle a Tino Fernández e ao seu consello o comportamento que tiveron con noso pai. Despois de moitos anos, eles reabríronlle as portas do Dépor e de Riazor. Xamais esqueceremos a marabillosa homenaxe que se fixo en 2016, cando xa estaba enfermo de párkinson. Grazas, Tino.

E, por enriba de todo, grazas á xente. Ao pé desta carta tería que figurar o nome e o apelido de cada un de vós, o dos milleiros de persoas que fixestes cola, baixo a choiva ou o sol, de noite e de día. Mais non é posible: entre outras razóns porque na maioría dos casos non vos coñecemos. Porén, si que sabemos que sentiades que el era tamén un pouco voso avó, voso pai ou voso irmán maior. Sabemos que chorastes xunto a nós porque con noso pai vaise tamén un anaco da vosa vida, moitos momentos, bos e non tan bos, mais en todo caso inesquecibles. Vímosvos pasar con bebés no colo ou en carriños. Vímosvos, nenos e nenas, nais e pais, novos e anciáns, «nenos descamisados» e señores engravatados. Nos vosos ollos vimos que moitos xa viñades chorados de casa. Diante daquel sentido desfile, pensamos que talvez papá estaba equivocado e posiblemente si faría algo bo. Para nós era un referente moral; que o sexa tamén para todos vós conmóvenos no máis fondo.

Sempre lembraremos a saída do féretro de Riazor, envolvido na bandeira dos «nenos descamisados». Centos de persoas aplaudindo e coreando o nome de noso pai. Nosa nai, a máis tranquila de todos, repetía: «A que liou paíño!». É algo que lembraremos toda a vida. Que orgullo de pai. Que orgullo de afección.

Como colofón sucedeu algo propio dun guión de cinema, como aquel incendio que queimou o meigallo. Chegamos ao cemiterio de Arteixo con día despexado e, no momento de abrir o nicho, comezou a caer un auténtico diluvio, que continuou cunha intensidade brutal ata o momento en que se pechou. Nese instante saíu o sol… Houbo quen dixo que eran bágoas de San Pedro, pero os deportivistas sabemos que na realidade se tratou dunha chiscadela do Ceo na lembranza daquela final contra o Valencia.

Noso pai dicía que a derrota era máis humana que a vitoria e que el perdeu moitas veces. Iso fíxoo ser prudente. Non é o adestrador do Dépor que máis gañou, mais con certeza si o máis querido: ese é o seu gran triunfo. O amor que sae do corazón da xente do común. De vós. Iso non se merca e é o mellor título do mundo.

Non é perdedor quen perde, senón quen se rende e deixa de tentalo. É importante ter presente esta mensaxe agora que o Dépor atravesa un período máis difícil mesmo que aqueles que viviu el. Esteamos onde estivermos, gañemos –como o fixemos aquel día inesquecible no Bernabéu– ou perdamos –como a noite en que fomos fallar un penalti cando xa non quedaba tempo nin para respirar–, sempre habemos de seguir a tentalo. Todos xuntos, como un equipo, como o gran Club que somos, tal e como acabamos de demostrar, unha vez máis, na hora da despedida de Arsenio Iglesias Pardo.

Grazas infinitas. Forza Dépor para a eternidade.