Un amigo de Samuel Nión que vive en Dorneda ao camiñar polo entorno dos cantís da praia das Margaridas pensou que había unha formación extrana. Contoullo a Nión e éste observou o lugar dende o Google Maps e visitou a zona, achegándose no posible xa que é prácticamente inaccesible, e xa inmediatamente a súa formación de arqueólogo lle revelou que alí había algo importante. Foi a finais de 2016. Solicitou permiso á Dirección Xeral de Patrimonio para realizar unha prospección arqueolóxica e esta semana xa enviou a este organismo da Xunta o informe completo da súa investigación, con planos, fotografías, imaxes en 3D e todo tipo de material que confirma a súa conclusión: aquí existiu un castro costeiro do que non se tiña noticia, estaba sen documentar.

Á esquerda da praia das Margaridas atópase este cantil que se adentra no mar, coa parte final prácticamente separada da terra. O que Samuel Nión atopou en terra foi "o foso e o parapeto típicos dun castro", tapados pola maleza, mentres que na parte que case é unha illa descrubriu unha enigmática estructura. "É unha especie de muro, de estructura de pedras en forma semicircular, algo sorprendente. É o que queda dalgunha estructura, pero despois de tantos anos e a acción do mar que aí bate tanto, é moi dificil adiviñar qué era. No vóo americano do 45 xa se aprecia ese amontoamento", conta este arqueólogo.

O difícil de investigar este xacemento arqueolóxico foi pola ubicación, pois só é accesible dende o mar en marea baixa, e con moi pouco tempo, polo que Nión tivo que facer moitas viaxes para analizar este descobrimento, nunha zona perigosa. "O perímetro do castro foise reducindo cos anos, é apreciable vendo imaxes aéreas antigas, foi caendo terra ao mar, é unha zona de xistos que se erosiona moito. Dende o aire vese moi ben a zona do foso e o parapeto. Tamén recollín materiais pero non son determinantes". A zona onde atopou este castro chámase Castelo Grande e enfronte está o illote Castelo. Este arqueólogo guíase moito pola tiponimia para localizar castros, e Castelo ven do latín castellum, diminutivo de castrum e que tamén significa zona fortificada.

Nión tamén botou man do Lídar, un dispositivo láser co que podes facer un mapa 3D. "Coas tecnoloxías e sabendo as tipoloxías de castros e a práctica, atópanse moi ben. Analicei outro sitio en Oleiros, Punta Torrella, que se dí que había un castro pero na miña opinión non o é, non ten a tipoloxía dun".

"Entreguei o informe a Patrimonio e tamén ao Concello de Oleiros para que cataloguen este castro. O que se debería facer é unha excavación na zona o antes posible, porque ao mellor, pola zona onde está, non dura moito. A intención é que sexa reconocido coma un castro e valorar se se pode intervir nel, facer una excavación arqueolóxica antes de que sexa tarde", afirma.

Samuel Nión, que tamén foi o primeiro en decatarse de que había un castro nunha illa do encoro de Cecebre (ainda que foi outro o que o documentou), vai a catalogaragora todos os lugares fortificados da provincia da Coruña, non só castros (tamén fortificacións medievais). Xa fixo o traballo preliminar e conta con que entre 17 e 25 elementos poden ser fortificacións. "En Oleiros o único castro que se excavou foi o de A Edreira, e porque lle pasaba por diante a vía ártrabra. O urbanismo moitas veces é o que descobre estos xacementos", apunta este arqueólogo que está facendo a tese sobre a Idade de Ferro.