“Mataron a unha persoa que adicou a súa vida enteira á mellora de Galicia”, reivindica a Rafael Fernández Casas o escrito co que o BNG de Oleiros explica a decisión de honrar este ano ao docente e xornalistainnovador, laico e e galeguista” no Día da Galiza Mártir. “O dos mestres e mestras foi un colectivo moi castigado naqueles tempos terribles. Homes e mulleres, detidos, torturados cruelmente, fusilados e abandonados os seus corpos nas cunetas. O caso de Rafael Fernández, foi un dos moitos”, engade.

A Praza da Liberdade de Nós será acollerá hoxe, ás 20.30 horas, a homenaxe e lembranza á figura e o legado de Fernández Casas. Nacido en Bos Aires en 1901, chegou a Galicia co seu irmán Manuel e coa súa nai, que non tivo medios cos que manter aos rapaces, polo que Rafael ingresou no hospicio en Santiago. Sairía da esclusa aos 16 anos e, tras estudar Maxisterio, tomou posesión como mestre en San Adrián, en Ortigueira, aos 23 anos, e despois exercería na escola de Souto, en Carnoedo. Pronto amosou a súa inquedanza pola renovación pedagóxica e a galeguización do ensino. Foi xulgado na ditadura de Primo de Rivera por tentar converter unha escola nun centro sociocultural, mais saiu absolto.

Foi activo colaborador de varios xornais e das Irmandades da Fala e foi cofundador do Ateneo de Cultura Política e Social de Sada. Foi detido o 29 de agosto de 1936 ante a súa muller Melisendra e o seu fillo Orientado. O seu corpo apareceu nunha gabia de Trasanquelos, Betanzos. Non se sabe dos seus restos.