Nos veloces anos 80, Xosé Manuel (Josito) Pereiro corría a unha rolda de prensa de Paco Vázquez polo día. E pola noite berraba como o frontman Johnny Rotring Esto no es Hawai, nin falta que fai. Chovía sobre A Coruña, Radio Océano cruzaba as rúas nun Fiat Mirafiori. E á mañá seguinte, coa resaca de tocar Quisiera que Stanley me confundiera con Livingstone, Santiago Romero cubría unha manifestación dos compañeiros do naval de Fene perseguidos por cans da policía do alcalde socialista. Rematada a xornada, maquillábase no baño do xornal, colocábase un arnés e saía como Rossmero para o próximo concerto. Xornalistas de día, punks de noite. Johnny Rotring (voz), Rossmero (baixo)e Renato 414 (Pablo Iglesias na guitarra, home dos estaleiros de Ferrol) cumpren 40 anos como Radio Océano, con Dani Punta desde 1985 na batería. Punks ilustrados, a envexa de todos.
Teñen que pellizcarse para comprobar que xa pasaron 40 anos?
RADIO OCÉANO: En serio? Non pode ser, a ver: non son 40 anos corridos como os Rolling Stones, estivemos vagueando máis que traballando. Tivemos cinco primeiros anos, e agora retomamos outros catro.
Eran os primeiros punks galegos xunto con Siniestro Total.
R.O: O noso era punk rabudo pero ilustrado. Non tíñamos idea de tocar, éramos punks a pesar de nós mesmos: con máis morro que virtuosismo.
Teñen moi boa relación con Siniestro.
R.O: Sempre fomos moi colegas. Josito pediulles borracho en Monforte que o colleran de cantante cando marchou Costas. Agora versionamos Miña terra galega con Deleite e coros de Julián Hernández, Antón Reixa e Antón Losada. Tivemos 10.000 visionados co vídeo en cinco días. Queremos sacar un EP con catro temas novos, co apoio de Ferror Records e outras discográficas nun crowfunding.
As circunstancias galegas de loita obreira e peculiar humor axudaron ao nacemento dese punk?
R.O: Uníamos a visión social con letras ácidas. No País Vasco non tiñan tanto humor. E aquela música era un divertimento para unha banda onde a metade eran xornalistas que de día collíamos os follóns de Paco Vázquez (cando soltou os cans aos obreiros de Astano)... e despois ensaiábamos ou tocábamos nun bar. Podíamos sumarnos a ese punk sen dez anos de aprendizaxe, pesaba máis o morro e o valor. Queríamos a enerxía salvaxe dos Sex Pistols pero éramos máis afíns a The Clash. Os Clash tocaban en concertos antifascistas e nós na homenaxe aos traballadores de Astano.
Xornalistas de día e punks de noite?
ROTRING: Eu era xornalista de día e cantante punk rabudo pero ilustrado de noite, e Romero igual cubrindo conflitos laborais. Empalmabas a esmorga co traballo e nunca quedei afónico, tampouco era Pavarotti. Sempre fun tímido, pero como son xornalista ao mellor dábame máis corte preguntarlle a Felipe González nunha rolda de prensa que subir a berrar a un escenario. Xa era diretor dunha emisora, unha persoa responsable; e despois no punk tiñas o recurso de insultar ao público, que para iso sempre é agradecido. Ás catro da mañá estabas nunha rúa do Burgo e ás sete largabas o boletín.
ROSSMERO: Éramos como Clark Kent e Superman. Pero en vez de Superman te vestías de vampiro, nunha versión máis gótica. De día cubría manifestacións para un xornal, e de noite te maqueabas na oficina para ir aos concertos. Facía escapadas a Londres para conseguir discos, como cando trouxen Boy de U2 tres anos antes de que se publicase en España. En Londres vías as pintas, a actitude nos concertos, comprabas a roupa... e despois levabas todos eses arneses, pinchos e coiro para o xornal, onte me vestía antes de tocar.
RENATO 414: Eu fun traballador do naval en Ferrol. Empezamos nun Festival de Sada no Moby Dick. Ensaiamos oito horas, e saímos con Josito insultando ao público. Non sabíamos tocar un carallo, e dicíamonos uns a outros: “Sigue,coño, sigue!” Pero nos contrataron para dous días nun pub, non cabía unha alma.
DANI PUNTA: No meu caso incorporeime en 1985, nun concerto na Dársena para TVE. Actuei en directo sen ensaiar, e aquí quedei.
Pero existiu realmente unha Movida galega?
R.O: Foi unha etiqueta xornalística que funcionou. A madrileña estivo moi promocionada por institucións que ata inventaron un carnaval de Madrid, e en Vigo tamén houbo apoio do concello. Os concellos arriscaban máis e promovían moitos concertos. Ademáis, había unha maior receptividade dos medios. Fomos o primeiro grupo en actuar en Metrópolis, insignia da modernidade.
E o de Eurovisión?
R.O: Chamounos o xefe de producións musicais de RNE porque acabábamos de sacar un disco en Nacional 3 (selo de Radio 3). A intención de TVE era acabar con todo ese rollo da canción lixeira. Dixemos que non e chamaron aos Cadillac que eran do rock melódico. A Eurovisión actual é distinta pero antes non podía gañar unha pava con barba, hoxe si que iríamos de cabeza aínda que fose para xustificar que despois nos afundimos na miseria.
Narcisismo foi a única letra do poeta Lois Pereiro, irmán de Xosé Manuel, para Radio Océano.
R.O: Non foi feita a propósito, era un poema del cunha letra totalmente punk pero musicado tiña un ambiente máis a Joy Division.
Eran dos poucos con letras en galego, e cun son máis gótico.
R.O: Tíñamos un son postpunk, as crestas disparadas non sentaban ben para ir ás roldas de prensa con Felipe González. Os únicos que cantábamos en galego eran Os Resentidos e nós. Facíamos letras de mosqueo. Pero tamén cancións de amor: como El balcón, onde un mozo quere tirarse porque a súa moza xa non o quere... e cando vai caendo xa se namora doutra. Ou Hombre pálido, sobre a praia e a Nivea.
O grupo galego con máis conexións británicas?
R.O: Postos a escoller un imperio, elixe un decente. Entre Isabel II e estes mangantes, xa me dirás. O noso espíritu era máis rabudo que o dos mesetarios: preferíamos ser da Commonwealth. No Noroeste Pop Rock, o xurado quería o rollo torero de Gabinete Manolete (Caligari) pero nós éramos moi británicos.
Que pasou naquel concerto de U2 en Vilar de Mouros?
R.O: Tocamos nun local cerca da fronteira, e vimos que German Coppini de Siniestro Total empezaba a falar con Teo Cardalda e improvisaban cun pianillo La fiesta de los maniquíes. Pensábamos que era unha broma. Cruzamos a Portugal e U2 actuaba en Vilar de Mouros: non os coñecía ninguén, estaban no toldo da festa maqueados de negro. Pero o noso guitarrista quedou apampado cos seus riff e copiou algún.
Andaban sempre en liortas.
R.O: Tíñamos a canción Soy adicto al Trombocid, porque nos concertos acabábamos a hostias, cos beizos desfeitos pola actitude retadora. Ata nos tiraron pedras nun festival en Vilagarcía celebrado nunha canteira.
Canto pagarían por volver a 1983?
R.O: Sería interesante volver a vivilo pero sempre co sentido da novidade. Nostalxia? Só pola xente que marchou. Eu (Rotren) si que penso en que tería feito o meu irmán Lois Pereiro agora con 63 anos. Pero sabes que todo se acaba... e si recordas os 80 é porque non os viviches. A nosa última ilusión é versionar Holidays in Cambodia (Dead Kennedys) como Hai feira en Carballo.
Que queda daqueles punks de 25 anos?
R.O: Cos anos, esaxéranse vicios (que se pagan coa saúde e pasta) e defectos. Pero agora sobrios tocamos moito mellor. Cando saías como unha moto daba todo igual, e aparcabas esmagando os coches do lado. Agora cos medios técnicos podes escoitarte ao ensaiar.
ROTRING: Eu nunca tiven voz, (máis que Reixa si). Pero non van a cambiar de cantante en Radio Océano, porque mataría a todos.
