Quen serve a un estado, serve a un ingrato.
Napoleón III
Evidentemente, Xaime Cabanas só servía ao Estado das Artes. Pintor incesante, non deixaba de debuxar en nengún momento, nen sequera cando falaba contigo. Iso chámase exercitar o músculo. Moitos cadros veñen a cabeza. Sobre todos, esa colección de mariñas grises onde de súbito xurde unha barca vermella. Ou esas outras mariñas ocres, onde no horizonte aparece un barco negro. Todo aparentemente sinxelo, máis nacido da síntese da reflexión do seu estudo. Lembro unha carpeta de gravados que fixemos xuntos. Eu escribira daquela un poema para a carpeta que viña sendo o proemio para os tres gravados de Xaime. Era un poema sobre el e sobre min. Un tento de buscar que ambos pararamos as nosas presas e inquedanzas. Unha invitación ao acougo no medio do desorde das nosas vidas. O texto decía así:
"Detente, viaxeiro.
Olla para o cantil.
Isto é o que esperabas.
Ben poidera ser aquí.
Un lugar baixo a montaña
onde por un sorriso
Intercambiar misterios
coas sombras da casa abandonada.
Falar só con espíritos invisibles,
ao igual que os teus mortos che falaron a ti.
Reencontrarte con eles nos silencios
dun horizonte compartido.
Desde sempre procuraches
a esquina máis solitaria
e non queres prostituirte
entre os oubeos dunha civilización enferma.
Detente, viaxeiro.
Olla para o cantil.
Isto é o que esperabas.
Ben poidera ser aquí".
Non sei se Xaime chegou algunha vez a aquel cantil do poema. Non sei se era aquilo o que esperaba. O que estou certo é que tivo unha morte pracida e non deixou endexamais de crear. Agora que tiña acougado e que agardábamos del tanta beleza marchou para o Estado das Artes do Alén, con Lugrís, Seoane, con Mon e Raimundo Patiño e tantos outros cos que ha escanciar algunha que outra cunca de viño. Adeus pintor, sei que os teus amigos Antonio Simón e Manuel Manquiña brindarán comigo esta noite polo teu recordo.
