Sanxenxo foi un día un lugar fermoso, como o resto do noso país cando a construción de vivenda estaba en mans dos canteiros e non dos albaneis primeiro e, máis tarde, dos promotores. É doloroso constatar como o saber construtivo dos nosos canteiros non se transmitiu logo aos albaneis, o que explica que as nosas casas de pedra sexan case sempre verdadeiras xoias arquitectónicas mentres que as feitas con tixolo e cemento, materiais moito máis dúctiles, resulten case sempre feas, frías e pouco duradeiras.

De arquitectura tradicional en Sanxenxo fica máis ben pouco, e a que resta está rodeada, como prisioneiros de guerra conducidos ao seu cativerio logo da derrota, deses grandes estafermos de formigón e tixolo de seis alturas que estragaron para sempre as nosas vilas costeiras, acaparando as vistas e deitando sombra ás súas costas. No caso de Sanxenxo, moitos destes grandes edificios son hoteis ou apartamentos en propiedade ou alugueiro estival dunha pequena burguesía estatal e galega á que non lle dá para custear un chalé en Puerto Banús ou Palma, por exemplo. Unha burguesía de segunda división que, como nos ensinou Bourdieu, imita sempre con maior ansiedade os usos e costumes da clase social á que aspira arribar un día, esa que sae nas portadas do Semana e o Lecturas, revistas que no verán case non envían reporteiros á costa dos mecos porque os seus protagonistas, tanoréxicos todos, son adictos ao sol constante do Mediterráneo que ninguén lles pode garantir nas nosas costas. Esta burguesía de segunda clase —máis de segunda xeración que de sexta, máis voraz que hedonista— fixo de Sanxenxo unha pequena pasarela pola que desfilar para ver e seren vistos nos meses de xullo e agosto, un ritual de recoñecemento de clase semellante ao dos pais que van recoller a rapazada á porta de colexios moi privados, e que agardan ver compensado un día o seu investimento coas amizades formadas polos seus fillos desde a máis tenra infancia, e destinadas a ocupar no futuro postos de alta xerarquía social.

Esta é a xente que aplaudiu o rei na súa chegada a Sanxenxo, non os camareiros e camareiras, nin as kelis que limpan e acomodan os cuartos dos hoteis, nin os que traballan os tres meses do verán por soldos precarios. Os que aplauden son os que ven no rei emérito, e con razón, a encarnación dos privilexios de clase aos que eles abertamente aspiran. O símbolo dun poder que se transmite por herdanza e que considera o desfalco e o tráfico de influencias a práctica fiscal e económica equivalentes da caza e as regatas que ocupan o seu tempo de lecer. Un tempo de lecer e de traballo que non se diferencian, que son continuos e consecutivos, pois a súa actividade económica non se deriva dun saber ou dun facer, senón dun ser e dun estar nunha determinada altura da cadea trófica social que lles garanta o acceso a certas oportunidades económicas vedadas para o resto. Aplauden o emérito e a si mesmos.