Acabamos de pasar o 12 de outubro. Supoño que ningún imperio, antigo ou actual, vernáculo ou foráneo se forma sen amolar a alguén, propio ou veciño, e non creo que houbese sociedades idílicas que vivisen en comuñón coa natureza, aínda que unha chea delas estaban moito mellor aturando ás tribos inimigas locais que ao raspiñeiro home branco. O malo de considerarse superior, como persoa ou como civilización, é que leva aparellado considerar que os inferiores non senten nin padecen, ou fano menos, da mesma forma que durante moito tempo se pensou que os bebés non sentían a dor, porque non tiñan as terminacións nerviosas formadas de todo. Pero o 12 de outubro, á marxe de que haxa algo que celebrar ou lamentar, foi unha vez máis unha escusa para arrebolar pedras.

Como hai moita competencia no de lapidar, hai que aproveitar que o Manzanares pasa por Madrid. O goberno local madrileño, aka Carmena decidiu, para equilibrar a data e lembrar os pobos indíxenas, colgar nun balcón a bandeira aimara, chamada whipala. Un deses escritores novos tan ocorrentes que nos deleitan coa súa gracia nos medios centrípetos, dedicoulle un artigo, agradecido ("A veces me pregunto qué sería de los columnistas, en qué siniestro y pestilente estercolero del periodismo acabaríamos retozando, si no fuera por la inestimable ayuda de los ayuntamientos del cambio"). O ocorrente, despois dunha investigación que recoñece leve, informa que a orixe etimolóxica das bandeiras é europea, do xermano bind, o que constitúe a primeira deslexitimación da iniciativa municipal. E como lle parecía raro que os pobos indíxenas tivesen bandeiras, fozou máis e soubo que a whipala foi un invento do Primer Congreso Indigenista Boliviano (1945), feita a medias polos organizadores e os da imprenta, que reciclaron o logotipo dunha bebida gasosa.

Se o columnista agradecido aos concellos do cambio tivese pasado do primeiro parágrafo da wikipedia, comprobaría que a palabra "bandeira" virá de bind, pero as bandeiras viñeron de oriente, concretamente dos árabes, importadas polos cruzados. Os indíxenas americanos, como os europeos, non terían bandeiras, pero si algún símbolo posto no alto para distinguir aos propios dos alleos nas batallas, que é para o que se inventaron as bandeiras (e para o que as segue usando bastante xente). Que acabasen sendo de tela é porque se ven máis e pesan menos. En canto a que a whipala é inventada, iso si que é un descubrimento notable. Sempre pensara que as bandeiras estaban aí de sempre, sobre todo a rojigualda, procedente dun sopro divino, o mesmo que creou aos españois xa feitos e dereitos, mentres os demais eran saxóns, normandos, francos e cousas así. Alguén pode argumentar que a de Europa creouse unha década máis tarde ca indíxena, en 1955, e ben que está en todos os mastros e despachos oficiais, pero esa fíxoa un artista plástico serio, e de Estrasburgo.

Desde logo, é como para solidarizarse por terse que entreter hoxe con iso das banderitas, cando antes se podían facer grandes informacións cos 7.000 millóns de euros que deixou de pufo en Madrid o alcalde Gallardón, ou a ducia de millóns en propaganda en medios de escaso alcance que deu a dedo Esperanza Aguirre. Se os ocorrentes non contaban antes esas cousas é porque ou nunca informaron de nada que pasara no mundo real, ou porque estaban ocupados labrándose este presente, escribindo de cousas inanes. Xa ven, tanta agudeza verbal, tanto alarde satírico e tanta esgrima dactilográfica para acabar no mesmo bando que os que sitúan as esencias patrias nas mangas da camiseta dun futbolista.