Na Semana Santa, de viaxe polo norte de Portugal, quixemos ensinarlle ao pequeno, fan acérrimo e lector obseso de Harry Potter, a librería Lello & Irmão, no Porto. Sempre foi unha das máis bonitas do mundo, se non a máis, pero a súa fama actual vénlle pola súa relación coas obras de J.K. Rowling, xa que se di que nas súas escaleiras, tan imaxinativas como fermosas, se inspirou a autora para inventar esas de Hogwarts que tanto suben como baixan. Ben, en realidade o que se di é que a librería se usou para rodar escenas da librería do colexio de maxia, cousa que non é certa. O caso é que inspiración ou lugar de rodaxe, eu lembraba hai non moito ter entrado, mirado libros e feito fotografías na escaleira sen problemas. Agora hai que pagar catro euros por entrar, e non por cobiza dos propietarios, senón para impedir avalanchas. Había unha cola do demo, que logo resultaron ser dúas: unha para mercar o tique e outra para ir entrando en canto quedaba sitio. O da segunda contoumo a miña muller. Eu desertei nada máis chegar á primeira, porque calquera lle quitaba a ilusión ao pequeno, pero facer cola por ver unha librería -ou outra cousa- abarrotada de curiosos lémbrame a Cuando ruge la marabunta (Byron Haskin, 1954). Tamén a unha das dependentas, que lle confesou á nosa representante familiar: "Estragáronnos a livraria".

O mesmo lle pasou a unha cuñada, que foi de viaxe a Bos Aires, e desistiu de entrar no café Tortoni porque sempre que pasaba por alí había unha cola considerable. E eu e un reporteiro de televisión, coa súa cámara e o seu trípode, que hai pouco máis de dez anos, tivemos alí tempo e lugar para facer unha entrevista, sen reserva previa e sen máis permiso que o do camareiro. Quizais o número de turistas estea, pese a crises e inestabilidades, en continuo crecemento, ou quizais o que pasa é que os que hai amoréanse en menos sitios, pastoreados polos consellos das guías turísticas tradicionais e polos milleiros de guías afeccionados que inzan internet recomendando todos o mesmo. Xa se sabe que calquera destino é inabarcable, e non todas as súas partes pagan a pena, pero reducir Porto ou Bos Aires a media ducia de cousas "que no se pueden dejar de ver" é a mellor maneira de non ver nada. Apréciase mellor La Gioconda nunha boa reprodución gráfica, de tinta ou píxeles, que nos cinco segundos escasos nos que a podes ver no Louvre antes de que te desprace a forza combinada duns mozos xaponeses e uns xubilados californianos.

Estaba nesas cando me chamou o meu amigo Otero para informarme de que na nosa cidade común, Monforte, tivera lugar no medio da Feira Medieval, nada menos que o Sábado Santo, un aquelarre, unha procesión presidida polo demo. "Cóntao, non deixa de ser un aliciente para visitantes un lugar onde se fai unha procesión demoníaca en Semana Santa sen que ninguén se levante das patas de atrás", díxome. "Non, nin de broma", contesteille. "O único que me faltaba era promover o turismo. Xa pequei bastante cando facía recomendacións en guías. Aínda que veñan os partidarios da liberdade de expresión todos".