Rosalía de Castro da nome á estrela HD 149143

Rosalía de Castro dará nome á estrela HD 149143, en honra á poetisa e novelista galega, e o planeta que a orbita será bautizado como Río Sar, nome do afluente do río Ulla e que dá nome a unha das súas obras. A proposta de bautizar a estrela co nome da poeta galega foi iniciativa da Agrupación Astronómica Coruñesa Ío.

Ambas as denominacións foron as vencedoras dunha votación online para elixir o nome da estrela HD 149143 e o seu planeta, dentro do proxecto internacional impulsado pola Unión Astronómica Internacional (IAU) como parte das actividades de celebración do seu centenario.

Baixo o nome de 'NameExoWorlds', asignouse a cada país, máis de 110 en total, un sistema formado por unha estrela e o planeta que a orbita para que se lles dese nome mediante participación cidadá.

No caso de España, encargada de buscar nomes para a estrela HD 149143 e o planeta HD 149143 b, votouse entre unha ducia de propostas a través da web 'www.nombraexoplanetas.es', cun total de 34.179 votos.

A parella de nomes (Rosalía de Castro e Río Sar), proposta que partiu da Agrupación Astronómica Coruñesa IO, obtivo exactamente 13.413 votos, máis dun 39% do total.

Por detrás quedaron a opción de Tirant e Carmesina, con máis de 5.600 votos, e os nomes de Diego e Isabel, os amantes de Teruel, con máis de 4.500 apoios.

A organización do concurso estivo a cargo da Sociedade Española de Astronomía (SEXA) en colaboración co Planetario de Pamplona. O proxecto estivo coordinado pola astrofísica da Universidade Autónoma de Madrid (UAM) Eva Villaver.

Os nomes de Rosalía de Castro e Río Sar únense aos de Cervantes, Quixote, Rocinante, Sancho e Dulcinea, que tamén se elixiron por votación e son desde 2015 as denominacións oficiais da estrela Mu Arae e os seu catro planetas.

UNHA ESTRELA AMARELA E UN PLANETA XIGANTE GASEOSO

O sistema Rosalía de Castro e Río Sar atópase na constelación de Ofiuco (o encantador de serpes).

A estrela, até agora coñecida como HD 149143, forma parte do catálogo Henry Draper de estrelas, compilado a principios do século XX pola astrónoma Annie Jump Cannon e os seus colaboradores do Observatorio de Harvard (Estados Unidos).

Trátase dunha estrela amarela anana (de tipo espectral G0), similar ao Sol, e que se atopa a 240 anos luz da Terra. É un pouco máis masiva que o Sol (a súa masa é 1,21 veces a do Sol) e o seu radio é tamén maior (1,49 veces o radio do Sol).

O exoplaneta HD 149143 b, desde agora Río Sar, foi descuberto en 2005 desde o Observatorio da Alta Provenza (Francia) coa técnica de espectroscopia Doppler ou método de velocidade radial. Trátase dun planeta de tipo xigante gaseoso, e a súa masa é, como mínimo, 1,33 veces a de Júpiter. Atópase moi preto da súa estrela e completa unha órbita ao redor dela en tan só catro días, polo que a súa temperatura superficial é moi elevada. É o que se coñece como un planeta de tipo júpiter quente.

MÁIS DE 780.000 PARTICIPANTES EN TODO O MUNDO

O proxecto 'NameExoWorlds' abarca máis de 110 conxuntos de exoplanetas e estrelas anfitrioas, asignados a países diferentes. Cada un deles organizou unha campaña nacional e estímase que en total participaron máis de 780.000 persoas en todo o mundo.

O resultado dos nomes elixidos por cada país fixéronse públicos este martes 17 de decembro nunha rolda de prensa da IAU en París (Francia).

Ademais de Rosalía de Castro e Río Sar, algúns dos novos nomes de estrelas e planetas son os cans mitológicos Bran e Tuiren, elixidos por Irlanda; as localizacións de Wadirum e Petra por Xordania; e os ríos Nakambé e Mouhoun de Burkina Faso.